Zakładając firmę w Niemczech warto wiedzieć, że poza licznymi zawodami rzemieślniczymi, dla których niezbędne jest uznanie kwalifikacji zawodowych, istnieje wiele innych profesji, które muszą spełnić pewne wymagania, takie jak w przypadku działalności licencjonowanej oraz w przypadku zawodów regulowanych (gdzie wymagane jest uznanie kwalifikacji zawodowych, np. dla architektów, doradców podatkowych, prawników itd.).
Poniżej znajduje się przegląd najważniejszych profesji, dla których wymagane są zezwolenia w Niemczech lub które związane są z dodatkowymi wymogami/ograniczeniami (lista ta nie jest kompletna, została przygotowana na podstawie informacji opublikowanych przez IHK Berlin i dotyczy głównie miasta Berlin) wraz ze wskazaniem organu odpowiedzialnego.
Opieka nad osobami starszymi (niem. Altenpfleger)
- Podlega autoryzacji zgodnie z § 1 Pflegeberufegesetz (PflBG);
- Organ odpowiedzialny: Landesamt für Gesundheit und Soziales.
Usługi zwalczania szkodników (niem. Schädlingsbekämpfung)
- Niezbędne zgłoszenie do Państwowego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Pracy, Ochrony Zdrowia i Bezpieczeństwa Technicznego (Landesamt für Arbeitsschutz, Gesundheitsschutz und technische Sicherheit).
Działalność aptekarska (niem. Apotheke)
- Wymagane uzyskanie zezwolenia zgodnie z § 1 Apothekengesetz;
- Organ odpowiedzialny: Landesamt für Gesundheit und Soziales.
Usługi taksówkarskie (niem. Taxenverkehr)
- Wymagane uzyskanie zezwolenia zgodnie z Personenbeförderungsgesetz und Berufszugangsverordnung für den Straßenpersonenverkehr.
Agencja pracy tymczasowej (niem. Arbeitnehmerüberlassung) (udostępnianie własnych pracowników osobom trzecim w celach zarobkowych)
- Wymagane zezwolenie zgodnie z § 1 Abs. 1 Arbeitnehmerüberlassungsgesetz (AÜG);
- Organ odpowiedzialny: Bundesagentur für Arbeit.
Pośrednictwo pracy, prywatne (niem. private Arbeitsvermittlung, § 296 SGB III))
- Od 27 marca 2002 r. prywatne służby zatrudnienia nie podlegają już obowiązkowi uzyskania zezwolenia.
Produkcja produktów leczniczych/leków (niem. Arzneimittelherstellung)
- Wymagane zezwolenie zgodnie z § 13 Arzneimittelgesetz;
- Organ odpowiedzialny: Landesamt für Gesundheit und Soziales.
Prowadzenie aukcji zgodnie z § 34 b ust. 1 i ust. 5 GewO (niem. Auktionator)
- Wymagane zezwolenie zgodnie z §34b Abs. 1 und Abs. 5 GewO;
- Organ odpowiedzialny: Gewerbeamt; przy zamówieniach publicznych: Senatsverwaltung für Wirtschaft, Energie und Betriebe;
- Aukcje internetowe (niem. Internetauktionen)
- W przypadku braku licytacji w rozumieniu § 34 b GewO nie obowiązuje rozporządzenie o prowadzeniu licytacji.
Instalowanie automatów do sprzedaży / do gier hazardowych (niem. Automatenaufstellung) (komercyjne ustawianie i obsługa automatów do gier z możliwością wygranej)
- Wymagane uzyskanie zezwolenia zgodnie z § 33 c GewO;
- Organ odpowiedzialny: Gewerbeamt.
Nadzór budowlany (niem. Baubetreuung) (wykonywanie projektów budowlanych w imieniu i na rachunek osoby trzeciej)
- Wymagane zezwolenie zgodnie z z § 34 c ust. 1 nr 3b GewO;
- Organ odpowiedzialny: Gewerbeamt.
Generalny wykonawca budowy (niem. Bauherr)
- Wymagane uzyskanie zezwolenia zgodnie z § 34 c Abs. 1 Nr. 3a GewO;
- Organ odpowiedzialny: Gewerbeamt.
Działalność związana z zakwaterowaniem (niem. Beherbergungsbetrieb)
Od 1 lipca 2005 r. nie podlega już ustawie o gastronomii (niem. Gaststättengesetz), natomiast istnieje obowiązek zgłoszenia w Gewerbeamt.
Pracownik ochrony (niem. Bewachungsgewerbe)
- Wymagane uzyskanie zezwolenia zgodnie z § 34 a GewO;
- Organ odpowiedzialny: Gewerbeamt.
Pośrednictwo kredytowe (niem. Darlehensvermittlung)
- Wymagane uzyskanie zezwolenia zgodnie z § 34 c GewO;
- Organ odpowiedzialny: Gewerbeamt.
Agencja detektywistyczna / detektyw (niem. Detektei / Detektiv)
Agencje detektywistyczne podlegają z reguły tylko nadzorowi zgodnie z § 38 ust. 1 nr 2 GewO.
Usługi finansowe (niem. Finanzdienstleistungen)
(m.in. pośrednictwo i doradztwo inwestycyjne, obsługa wielostronnego systemu handlowego, zarządzanie portfelem finansowym, faktoring, leasing finansowy, zarządzanie inwestycjami itp.)
- Podlega koncesjonowaniu zgodnie z §§ 1, 32 KWG;
- Organ odpowiedzialny: Bundesanstalt für Finanzdienstleistungsaufsicht.
Zarządzanie nieruchomościami i wspólnotami mieszkalnymi (niem. Wohnimmobilienverwalter, WEG-Verwalter)
- Wymagane uzyskanie zezwolenia zgodnie z § 34 c Abs. 1 S. 1 Nr. 4 GewO;
- Organ odpowiedzialny: Gewerbeamt.
Finansowe pośrednictwo inwestycyjne wg § 34 f GewO (niem. Finanzanlagenvermittlung)
- Wymagane uzyskanie zezwolenia zgodnie z § 34 f GewO;
- Organ odpowiedzialny: Gewerbeamt.
Obiekty gastronomiczne serwujące alkohol (niem. Gaststätte mit Alkoholausschank)
- Wymagane uzyskanie zezwolenia zgodnie z § 2 Abs. 1 GastG;
- Organ odpowiedzialny: Gewerbeamt.
Handel towarami używanymi (niem. Gebrauchtwarenhandel)
Działalność ta generalnie nie wymaga zezwoleń, jedynie stosowany jest nadzór w przypadku handlu wysokiej jakości dobrami, takimi jak elektronika użytkowa, pojazdy mechaniczne, rowery, metale szlachetne jak również towary wykonane z metali szlachetnych i stopów zawierających np. metale szlachetne, kamienie szlachetne, perły, biżuteria (§ 38 GewO).
Handel hurtowy produktami leczniczymi (niem. Großhandel mit Arzneimitteln)
- Wymagane uzyskanie zezwolenia zgodnie z § 52 a AMG;
- Organ odpowiedzialny: Landesamt für Gesundheit und Soziales.
Pośrednik w obrocie nieruchomościami (niem. Grundstücksmakler)
- Wymagane uzyskanie zezwolenia zgodnie z § 34 c Abs. 1 Nr. 1 GewO;
- Organ odpowiedzialny: Gewerbeamt.
Transport drogowy dóbr (niem. Güterkraftverkehr)
(zarobkowy przewóz towarów pojazdami silnikowymi, których dopuszczalna masa całkowita, łącznie z przyczepami, przekracza 3,5 tony)
- Wymagane uzyskanie zezwolenia zgodnie z § 3 GüKG;
- Organ odpowiedzialny: Landesamt für Bürger- und Ordnungsangelegenheiten.
Pośrednik w udzielaniu kredytów w obrocie nieruchomościami (niem. Immobiliardarlehensvermittler)
- Wymagane uzyskanie zezwolenia zgodnie z § 34 i GewO;
- Organ odpowiedzialny: Gewerbeamt.
Makler nieruchomości (niem. Immobilienmakler)
- Zobacz punkt 23.
Biuro windykacyjne (niem. Inkassobüro)
- Wymagane uzyskanie zezwolenia zgodnie z § 2 Abs. 2 S. 1 RDG;
- Organ odpowiedzialny: Kammergericht Berlin.
Transport ambulansowy (niem. Krankentransport mit Krankenkraftwagen)
- Wymagane uzyskanie zezwolenia zgodnie z Gesetz über den Rettungsdienst Berlin/Berufszugangsverordnung für den Straßenpersonenverkehr (PBZugV);
- Organ odpowiedzialny: Landesamt für Bürger- und Ordnungsangelegenheiten.
Organizacja specjalnych targów, jarmarków i festiwali (niem. Märkte, Messen, Ausstellungen, Groß- Wochen-, Jahr- und Spezialmärkte, §§ 64 ff. GewO)
- Konieczne jest tutaj ustalenie w lokalnym urzędzie, czy wymagane jest zezwolenie;
- Organ odpowiedzialny: Gewerbeamt.
Działalność związana z wynajmem samochodów (niem. Mietwagenverkehr § 47 PBefG)
- Wymagane uzyskanie zezwolenia zgodnie z Personenbeförderungsgesetz/Berufszugangsverordnung für den Straßenpersonenverkehr;
- Organ odpowiedzialny: Landesamt für Bürger und Ordnungsangelegenheiten
Transport autobusowy i autokarowy (niem. Omnibusverkehr)
- Wymagane uzyskanie zezwolenia zgodnie z Personenbeförderungsgesetz/Berufszugangsverordnung für den Straßenpersonenverkehr;
- Organ odpowiedzialny: Landesamt für Bürger und Ordnungsangelegenheiten.
Lombard (niem. Pfandleiher)
- Wymagane uzyskanie zezwolenia zgodnie z § 34 GewO;
- Organ odpowiedzialny: Gewerbeamt.
Podolog/lekarz chiropodysta (niem. Podologe/medizinischer Fußpfleger)
- Wymagane uzyskanie zezwolenia zgodnie § 1 PodG;
- Organ odpowiedzialny: Landesamt für Gesundheit und Soziales.
Usługi prawne (niem. Rechtsdienstleistungen)
(wykonywanie tych czynności jest zastrzeżone dla grup zawodowych wymienionych w RDG)
- Organ odpowiedzialny: Kammergericht Berlin.
Biuro podróży (niem. Reisebüro)
- Działalność wymagająca nadzoru zgodnie z § 38 GewO.
Prowadzenie mobilnej działalności gospodarczej (niem. Reisegewerbe)
- Wymagane uzyskanie zezwolenia zgodnie § 55 Abs. 2 GewO;
- Organ odpowiedzialny: Gewerbeamt.
Doradca emerytalny (niem. Rentenberater)
- Wymagane uzyskanie zezwolenia zgodnie § 10 Abs. 1 Nr. 2 RDG;
- Organ odpowiedzialny: Landessozialgericht Berlin-Brandenburg.
Należy także mieć na uwadze, że istnieje dość obszerna lista zawodów regulowanych/reglamentowanych w Niemczech - wykaz takich zawodów możemy znaleźć np. na stronie niemieckiej Agencji Pracy.
Bardzo praktyczne narzędzie do wyszukiwania zawodów w Niemczech udostępniło Bundesministerium für Bildung und Forschung https://www.anerkennung-in-deutschland.de/en/interest/finder/profession - w języku angielskim i niemieckim. Znajdziesz tu informacje dotyczące niemieckich zawodów, spośród których możesz wybrać swój obszar zainteresowań zawodowych. Dodatkowo dowiesz się, czy do wykonywania danego zawodu konieczne jest uznanie kwalifikacji, czy też nie. Dobrowolne uzyskanie uznania może być korzystne dla Twojej przyszłej kariery zawodowej. W praktycznej wyszukiwarce dostępne są także dane kontaktowe punktów doradztwa i odpowiednich instytucji, które mogą pomóc w procesie wnioskowania. Warto zaznaczyć, że komunikacja z odpowiednimi instytucjami zwykle odbywa się w języku niemieckim, z kolei, punkty doradztwa często oferują wsparcie w różnych językach, także w j. polskim.
Kwestie wymienione powyżej oczywiście nie zostały omówione w sposób wyczerpujący, a jedynie są sygnałem, na co warto zwrócić uwagę, działając na niemieckim rynku.
